Kuchnie świata: Lody nowotarskie

KUCHNIE ŚWIATA: POLSKA.

Lody to lubiany i powszechnie dostępny deser niemal wszędzie. Nie inaczej jest oczywiście w Polsce. I choć może tradycji lodowej nie mamy tak bogatej jak choćby ta we Włoszech, to zdecydowanie również w naszym pięknym kraju nad Wisłą natrafić można na naprawdę dobre lody tradycyjne. 

Ameryki nie odkryję stwierdzając, że najlepsze lody, to te z manufaktur rzemieślniczych, a nie te wyciągane z plastikowych pudełek sprzedawanych w marketach. Wiele miast ma swoje kultowe lodziarnie, z których gro powstało dziesiątki lat temu jako rodzinne biznesy i w których receptury na lody - oczywiście na te jedyne w swoim rodzaju - przekazywana jest z pokolenia na pokolenie. I choć dzisiaj ich produkcja nieco się zmieniła i unowocześniła - bo nie trzeba już na przykład zbierać zimą lodu na rzekach, aby mieć czym chłodzić lodową masę latem, ani kręcić jej ręcznie - to składniki pozostały wciąż te same. 

Nie inaczej jest też w Nowym Targu. To w tym niewielkim podhalańskim miasteczku swoją działalność prowadzą dwie konkurencyjne, równie dobrze znane lodziarnie: Żarneckich i Lubieńskich, produkujące Nowotarskie Lody Tradycyjne. Historia obu to tak naprawdę historia jednej rodziny. Żarneckich otworzył Franciszek Żarnecki, Lubieńskich jego siostra Zofia Żarnecka, która przekazała później firmę córce Zofii Lubieńskiej (i stąd nazwa). Co ciekawe i jedni i drudzy swoje lokale mają na Rynku i bezpośrednio ze sobą sąsiadują. Żarneccy poza nowotarskim Rynkiem mają swój punkt również w Zakopanem. Lubieńscy poza niewielkim lokalem na Rynku obok Żarneckich mają też okienko po drugiej stronie od ulicy Sokoła (tu też zwykle jest mniejsza kolejka i niekiedy też inne dostępne smaki). U Żarneckich dostępnych jest zwykle do 10 smaków, u Lubieńskich nie więcej niż 5. Lody od dekad sprzedawane są w taki sam sposób, mianowicie na wagę. Nakładane natomiast są packą, a nie łyżką. 

Moje serce skradły lody Lubieńskich. Ich firma produkuje Nowotarskie Lody Tradycyjne nieprzerwanie od 1956 roku i to tylko w okresie letnim (zazwyczaj od kwietnia do października - wszystko zależy od pogody). Do wyrobu lodów wykorzystywane są jajka, mleko, cukier, bakalie i owoce sezonowe. Są one przyjemnie tłuste, gęste, ciężkie i naprawdę pyszne. 

Prawda jest taka, że lody Żarneckich smakiem niewiele ustępują mojemu faworytowi, wszak również są to Nowotarskie Lody Tradycyjne. Zresztą o tym, że i jedne i drugie lody zasługują na uznanie i mają swoich wiernych fanów niech świadczą długie kolejki, które ustawiają się do okienek obu. 

Nowotarskie Lody Tradycyjne zostały wpisane w 2008 roku na Listę Produktów Tradycyjnych województwa małopolskiego. 

Adresy:

Lubieńscy, ul. Sokoła 11, Nowy Targ (okienko z lodami)

Lubieńscy, ul. Rynek 25, Nowy Targ (okienko z lodami i kawiarnia)

Lubieńscy, ul. Długa 64, Nowy Targ (kawiarnia)

Żarneccy, ul. Rynek 26, Nowy Targ (lodziarnia i obok cukiernia)

Żarneccy, ul. Krupówki 48 B, Zakopane (lodziarnia, kawiarnia)