Rośliny zielne w Tatrach - zielnik tatrzański

TOP 10 NIETYPOWE ATRAKCJE WROCŁAWIA. 

Co warto zobaczyć we Wrocławiu? Na to pytanie zapewne wielu z Was stara się znaleźć odpowiedź poszukując pomysłów na spędzenie wolnego czasu w tym mieście i planując swoje zwiedzanie Wrocławia. O tym, że można tu zwiedzać muzea, podziwiać zabytki architektury, odwiedzać katedry, zobaczyć Panoramę Racławicką lub wybrać się na spacer do zoo, wie pewnie każdy. W każdym bądź razie o tych atrakcjach można przeczytać w większości przewodników turystycznych. Jednak poza tymi sztandarowymi - oczywiście wartymi uwzględnienia podczas wycieczki - miejscami, są też te nieco inne, może mniej znane, ale zdecydowanie nie mniej godne uwagi. To co dzisiaj chciałabym przedstawić w moim mini przewodniku po mieście to TOP 10 Nietypowych atrakcji Wrocławia, jakie moim skromnym zdaniem naprawdę powinno się wpisać na listę pożądanych punktów na trasie wrocławskich spacerów. Jeżeli szukacie inspiracji na weekend we Wrocławiu to zachęcam do poznania tych niebanalnych atrakcji. To miasto ma ogromnie wiele do zaoferowania każdemu, w każdym wieku i to właśnie taką różnorodność tej stolicy województwa dolnośląskiego poniżej opisuję. Już nie musicie się rozglądać za pomysłami co robić we Wrocławiu, ta lista jest właśnie dla Was. 

1. Muzeum Neonów

Niegdyś były hitem reklamowego designu nieistniejących już sklepów lub odeszły w zapomnienie jako przestarzałe wzornictwo lat 60-tych, ustępując miejsca nowoczesnym bilbordom dla punktów usługowych lub instytucji. Dzisiaj eksponaty tego nietypowego muzeum ulokowano w jednym miejscu tworząc niesamowity klimat i bardzo artystyczną elewację. Co ciekawe samo miejsce również jest nieprzypadkowe, gdyż to właśnie przy ul. Ruskiej 46 działało kiedyś przedsiębiorstwo Reklama, które m.in. produkowało też neony. Muzeum Neonów to bezapelacyjnie jeden z ciekawszych punktów wrocławskich wycieczek. Muzeum opiekuje się Fundacja Neon Side, której założycielem jest Tomasz Kosmalski. To właśnie on w 2005 roku zakupił pierwszy neon dając tym samym początek tej niesamowitej galerii. Galeria Neon Side (jak oficjalnie nazywa się Muzeum Neonów) znajduje się na podwórku przy ul. Ruskiej 46. Jego ogromną zaletą jest to, że wstęp jest nie dość, że bezpłatny, to jeszcze całodobowy i całoroczny. To interesujące i kolorowe miejsce, to tak naprawdę taki muzealny "dom opieki" dla neonów, które udało się uratować przed niechybnym zniszczeniem. To tutaj miejsce swojego wiecznego odpoczynku odnalazły kolorowe napisy z Dworca Głównego PKP, Domu Handlowego czy nawet Grand Hotelu. Wśród zawieszonych na kilku ścianach świetlnych napisów odnajdziemy również Hermesa, Modę Polską, Rumcajsa i Modny Strój, z których każdy w inny sposób wyróżnia się na tle pozostałych swoim rozmiarem, czcionką lub kolorem liter. Wiele z nich nie dość, że wisi, to do tego jeszcze działa i świeci. Jest to zdecydowanie gratka dla miłośników fotografii, którzy po zapadnięciu zmroku mogą nie tylko je podziwiać, ale też uwieczniać tą całą gamę kolorów i kształtów na artystycznych zdjęciach.

 

2. Fontanna

W Parku Szczytnickim, w sąsiedztwie Hali Stulecia znajduje się Fontanna Multimedialna. Wybudowana została w 2009 roku w 20-tą rocznicę pierwszych wolnych wyborów w powojennej historii Polski, a jej koszt wyniósł około 12 mln złotych. Zajmujący ok. hektara powierzchni obiekt jest największym tego typu w Polsce i jednym z najbardziej spektakularnych w Europie. Spektakl jaki prezentuje wrocławska fontanna podziwiać można od wiosny do jesieni w godzinach od 8 do 22. Codziennie o pełnych godzinach wraz z efektami wodnymi widowisko jest dodatkowo uzupełniane o program muzyczny, a po zmroku do tego wszystkiego dochodzi jeszcze pokaz świetlny. Tą wielobarwną zabawę światełkami umożliwia 800 punktów świetlnych zainstalowanych w niecce, projektory oraz kolorowe lasery. Ta różnokolorowa feria gejzerów buchających barwnymi snopami na wysokość nawet 40 metrów, poruszające się w takt muzyki mgiełki, piana oraz woda tryskające z prawie 300 dysz różnego rodzaju, sprawiają, że fontanna jest nie tylko ciekawym obiektem budowlanym, ale przede wszystkim oferującym niezwykle efektowne wydarzenie kulturalne i estetyczne. 

Sama fontanna umiejscowiona jest niemal na środku sztucznego, półeliptycznego stawu, który otoczony jest przez bulwar oraz tak zwaną wrocławską Pergolę. Pergola również ma półeliptyczny kształt, a tworzą ją dwa rzędy nietynkowanych, żelbetowych słupów, zwieńczonych kratą na której płoży się winorośl. W jej bezpośrednim sąsiedztwie znajduje się Ogród Japoński, który podobnie jak Park Szczytnicki, również jest niesamowicie ciekawym miejscem spacerowym Wrocławia.

 

3. Wyspa Słodowa

Wyspa Słodowa to urokliwa, acz niewielka wysepka na Odrze, położona w obrębie Starego Miasta. Dla wielu - szczególnie młodzieży - to miejsce kojarzące się ze studenckimi zabawami i rozrywką. Jednak poza weekendami - kiedy faktycznie ten obszar oblegają imprezowicze - Wyspa Słodowa jest idealnym miejscem spacerowym dla każdego oraz pełnym zieleni azylem w ścisłym centrum tego dużego miasta. Staje się cicha, spokojna, wręcz relaksująca. To czym bezapelacyjnie przyciąga to niesamowite widoki. Ponieważ bezpośrednio sąsiaduje z najstarszą częścią miasta to właśnie z tej wysepki pięknie widać najstarsze wrocławskie mosty czy katedry. Te pierwsze łączą ją również z innymi wyspami w tym obszarze, umożliwiając łatwe poruszanie się pomiędzy Wyspą Bielarską, Młyńską i Piasek. Zresztą stąd już tylko krok do Ostrowa Tumskiego.
Podczas wakacji Wyspa Słodowa zamienia się w prawdziwego mecenasa kultury. Działa tu wówczas kino na świeżym powietrzu z klasykami filmowymi, organizowane są koncerty i wystawy plenerowe oraz pikniki rodzinne. Powstają sezonowe lokale typu pop-up, a przy brzegach Odry cumują bary i restauracje na barkach.

 

4. Ostrów Tumski

Spacer po Ostrowie Tumskim to tak naprawdę spacer pozwalający przenieść się w czasie. Sam Ostrów był niegdyś wyspą i pełnił rolę grodu warownego Piastów śląskich, jednak w późniejszych latach zarządzał nim kościół katolicki. I co prawda dziś nie jest to już katolicka enklawa, ale to właśnie ta religijna historia sprawia, że Ostrów Tumski stanowi dziś jeden z najwspanialszych zespołów zabytków sakralnych na mapie nie tylko Polski, ale i Europy. Sercem Ostrowa Tumskiego jest bez wątpienia imponująca katedra św. Jana Chrzciciela – „matka kościołów śląskich” i jeden z najpiękniejszych przykładów architektury gotyckiej w naszym kraju - to z wieży tego kościoła rozpościera się jeden z piękniejszych widoków na panoramę starego Wrocławia. Stoją tu też inne piękne, zabytkowe budowle, takie jak choćby romański kościół św. Idziego z lat 20. XIII w., który jest najstarszą świątynią w mieście, potężna kolegiata św. Krzyża i św. Bartłomieja ze strzelistą wieżą czy maleńki gotycki kościółek św. Marcina.
To historyczne miejsce dawnego Wrocławia do teraz zachowało swój nietuzinkowy, dawny charakter. Właśnie tutaj - teraz, w XXI wieku - przy średniowiecznych uliczkach, spotkać można latarnika, który przechadzając się wieczorami w czarnej pelerynie zapala istniejące do dzisiaj i działające, lampy gazowe, które oświetlają mosty i ulice.

  

 

5. Dworzec Główny we Wrocławiu

Dworzec Główny we Wrocławiu jest jednym z najstarszych tego typu budynków w Polsce.  Od początku swojego istnienia pełni dokładnie tą samą rolę i pomimo przebudów i remontów - z których ostatni był w 2012 roku - wygląd jego elewacji zewnętrznej nie zmienił się po dziś dzień. Zaprojektował go niemiecki architekt Wilhelm Grapow, a wzniesiono go w latach 1855 – 1857 na użytek Kolei Górnośląskiej i Wrocławsko-Poznańsko-Głogowskiej. Jako jeden z nielicznych w kraju i Europie posiada ogromną, zadaszoną halę peronową. Sam budynek jest znany jednak nie tylko ze swojej nietypowej bryły, ale również nietuzinkowego wnętrza. Poza ogólnodostępnymi strefami, które obejrzeć może każdy, budynek skrywa pięknie zdobione sale oraz imponujące klatki schodowe prowadzące na wyższe piętra budynku.

Więcej o Dworcu Głównym we Wrocławiu możecie przeczytać > TUTAJ <

 

 

6. Mosty

Nie bez powodu mówi się, że Wrocław to miasto mostów. W Europie jest ono czwartym pod względem ilości mostów, plasując się za: Wenecją, Amsterdamem i Sankt Petersburgiem. Szacuje się, że dziś we Wrocławiu jest ich ponad 130, a przed II Wojną Światową było ich ponad 300! Trudno się  jednak dziwić, skoro przez miasto przepływa aż 6 różnych rzek, które łącznie tworzą 25 wysp.

Do najpopularniejszych wrocławskich mostów zaliczany jest most Grunwaldzki - najwspanialszy most wiszący na ziemiach polskich, most Rędziński - rekordowy pod względem długości i wysokości w Polsce, most Tumski - zwany mostem miłości, z tysiącami zawieszonych na nim kłódek, most Zwierzyniecki, most Piaskowy, most Pomorski, most Uniwersytecki, Mosty Młyńskie, a nawet Mostek Czarownic - który łącząc dwie wieże katedry św. Marii Magdaleny 45 metrów nad ziemią, jest najwyżej położonym mostem we Wrocławiu.

Więcej o tych ciekawych budowlach przeczytać można > TUTAJ <

 

7. Krasnale

Historia wrocławskich krasnali sięga 1982 roku, kiedy na ścianach różnych budynków w mieście zaczęły się pojawiać niewielki obrazki skrzacików. Malowali je działacze antykomunistyczni w miejscach, w których wcześniej władze PRL-u usuwali hasła antysocjalistyczne. Kilka lat później wrocławskie krasnale zaczęły symbolizować Pomarańczową Alternatywę - pokojowy ruch antykomunistyczny z Wrocławia - a jego działacze parodiując system komunistyczny wykrzykiwali surrealistyczne hasła, np.: „Nie ma wolności bez krasnoludków”. Z czasem krasnale zaczęto malować na murach innych polskich miast. Stawiano również ich figurki.
Z czasem zaczęły się pojawiać nowe teorie a także legendy krążące wokół krasnali z Wrocławia, np. że pierwszym mieszkańcem miasta był właśnie krasnoludek.
Niezależnie jednak od powodów stolica Dolnego Śląska jest z krasnalami zdecydowanie kojarzona. Są one jedną z atrakcji turystycznych miasta i zaadaptowano je na symbol Wrocławia. Obecnie w mieście odnaleźć można ich prawie 400. Jednak ich liczba jest bardzo ruchoma, co roku pojawia się kilkadziesiąt nowych, niektóre zmieniają swoje miejsca lub z różnych powodów znikają. Stały się na tyle popularne, że nawet są organizowane wycieczki szlakiem tych małych skrzatów, gry miejskie lub zawody w ich poszukiwanie. Każdy ma swoje imię i rolę. Kryją się w różnych miejscach, związane są z wieloma zabytkami lub atrakcjami turystycznymi. Podobno ich odnalezienie przynosi szczęście, niewątpliwie jednak dostarczają ciekawej rozrywki i nadają miastu nietypowej, baśniowej otoczki.

Krasnale wrocławskie, które udało mi się odnaleźć podczas zwiedzania Wrocławia można obejrzeć >TUTAJ<

  

8. Rynek i Ratusz

Wrocławski rynek jest trzecim w Polsce co do wielkości za Krakowem i Oleckiem, a jednocześnie jednym z największych w całej Europie. Wytyczono go już w pierwszej połowie XIII wieku na planie prostokąta, kiedy to stanowił średniowieczny plac targowy miasta. Centralną część Rynku zajmuje blok śródrynkowy - co ciekawe, nieco obrócony względem zewnętrznego obrysu i sieci ulic go otaczających. Zachowana zabudowa znajdująca się w obrębie Rynku pochodzi z okresu nieco późniejszego, a budynki do niego przylegające reprezentują różne epoki historyczne. Na przekątnej do niego przylega Plac Solny - tworząc tzw. rynek pomocniczy.

Największą atrakcją Rynku jest oczywiście późnogotycki Stary Ratusz, z niesamowitymi, pięknie zdobionymi fasadami - który jest największym ratuszem w Polsce. Jego najstarsza część powstała przed 1299 rokiem. W narożu budynku znajduje się 66-metrowa wieża, w której znajduje się najstarszy w Polsce dzwon zegarowy pochodzący z 1368. Wieża jest kryta dachem hełmowym z otwartym tarasem widokowym, z którego hejnalista w każdą niedzielę o godzinie 12:00 odgrywa hejnał wrocławski. W głównej elewacji budynku ulokowano zegar astronomiczny z 1580 roku. W piwnicach Ratusza do dzisiaj działa "Piwnica Świdnicka" - jeden z najstarszych lokali gastronomicznych w Europie, który odwiedzały takie sławy jak Juliusz Słowacki, Johann Wolfgang Goethe czy Fryderyk Chopin. Współcześnie Ratusz mieści oddział wrocławskiego Muzeum Miejskiego – Muzeum Sztuki Mieszczańskiej, stanowiąc niejako jego główny eksponat. Ciekawostką wartą odnotowania jest herb miasta jaki ułożono z kolorowej kostki na nawierzchni chodnika przed jednym z wejść do budynku Ratusza.

Przed Ratuszem znajduje się punkt orientacyjny wrocławian - pręgierz z figurką kata - będący kopią oryginalnego z 1492 roku.
Malownicze, bogato zdobione kamieniczki patrycjatu oplatają plac rynku z każdej ze stron tworząc kolorowe, ciągłe pierzeje. Dwie z nich - Jaś i Małgosia - połączone są łukiem, który ma symbolizować ich "trzymanie się za rączki". Są one pozostałością domów otaczających niegdyś cmentarz kościoła św. Elżbiety. Są jednak tak niepozorne, że zdecydowanie ustępują one miejsca majestatycznemu kościołowi, który zwany jest Farą Elżbietańską lub kościołem Garnizonowym, z ponad 90-metrową wieżą - dostępną dla zwiedzających, z której roztaczają się szerokie widoki na panoramę Wrocławia. W kościele o statusie bazyliki mniejszej ulokowano Mauzoleum Pamięci Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej. Kościół był wielokrotnie dotkliwie niszczony - co ciekawe nie działaniami wojennymi, bo przetrwał je właściwie bez większych uszkodzeń - ale katastrofami i zdarzeniami losowymi, wśród których odnotować można m.in. trzy pożary.
Warto też wspomnieć o przeniesionym ze Lwowa pomniku Aleksandra Fredry, ulokowanym na miejscu po dawnym pomniku Fryderyka Wilhelma III oraz akcencie nowoczesności, którym jest fontanna "Zdrój" ulokowana naprzeciwko Nowego Ratusza.

 

 

 

 

9. Pomniki

Wrocław jako jedno z największych miast w Polsce, może pochwalić się również sporą ilością ciekawych i nietypowych pomników. Tych typowych i standardowych również ma sporo, jednak o nich przeczytać można w każdym przewodniku, dlatego w tym artykule skupię się na tych mniej znanych, a może nawet i nieco kontrowersyjnych.

Zdecydowanie wartym odnotowania pomnikiem jest ten ku czci Chińczyków z Tian'anmen, który upamiętnia protestujące osoby, jakie zginęły z rąk chińskiej armii na placu Tian'anmen. Pomnik stworzony przez Igora Wójcika, Roberta Jezierskiego i Joannę Czarnecką podczas manifestacji we Wrocławiu usunięto już następnego dnia po zamontowaniu. To co dzisiaj możemy oglądać to replika autorstwa Marka Stanielewicza. I mimo, że miejsce to codziennie mijają tysiące osób, niewielu wie, że ten zniszczony rower z fragmentem brukowanego chodnika i śladem po gąsienicy czołgowej ma tak głęboką i ważną symbolikę.

Innym intrygującym pomnikiem jest Pomnik Zwierząt Rzeźnych przy Starych Jatkach powstały z inicjatywy prezesa Okręgu Wrocławskiego Związku Polskich Artystów Plastyków. Ma upamiętniać miejsce, w którym się znajduje - Jatki - które na przestrzeni wielu wieków były miejscem sprzedaży mięsa z uboju. Koza, prosię, kogut, gęś, kaczka, królik i ciele budzą jednak różne emocje. Jednych bawią, innych oburzają, są jednak ważnym punktem wycieczki po osobliwościach Wrocławia.

"Krzesło" to rzeźba plenerowa autorstwa Tadeusza Kantora zlokalizowana przy ulicy Rzeźniczej. Rzeźba była jednym z projektów przeznaczonych dla przestrzeni miejskiej przygotowanych z okazji Sympozjum Plastycznego Wrocław '70. Ma ona postać dziewięciometrowego krzesła, wzorowanego na drewnianym, składanym krześle ogrodowym i jest wykonana z gładkiego betonu. Krzesło zlokalizowane jest zgodnie z pierwotnym zamysłem autora, który uważał, że rzeźba nie może być wyizolowana i musi być „w ruchu”, „w środku życia”. Kantor nazywał swoje dzieło „pomnikiem niemożliwym”. Projekt rzeźby został przygotowany w 1970 roku, jednak mimo obietnic władz, nie został zrealizowany. Krzesło postawiono dopiero 11 sierpnia 2011 roku według projektu opartego o oryginalny szkic Kantora. Autorami projektu byli architekt Tomasz Myczkowski i Dorota Krakowska, spadkobierczyni praw autorskich po Kantorze.

Rzeźba plenerowa „Koń” Zbigniewa Frączkiewicza to żeliwna figura konia z torsem jeźdźca, stojąca na niewysokim postumencie przy skrzyżowaniu ulicy Szewskiej i Wita Stwosza. Rzeczony koń tak naprawdę ma 13 nóg, spośród których jedna połamana ma symbolizować złamaną nogę konia, który służył artyście jako model. Niestety po wybryku chuliganów, którzy spłoszyli konia i doprowadzili do jego kontuzji, koń musiał zostać uśpiony. Jednak nie był to koniec kontuzji. Kolejne nogi zostały połamane, ale już w gotowej rzeźbie, gdy operator dźwigu umieszczając żeliwnego konia w terenie, upuścił go na ziemię. Nogi pękły, a na pamiątkę tych wydarzeń autor postanowił jedną pękniętą również zostawić w gotowym dziele. Przynajmniej podobno.

Pomnik Anonimowego Przechodnia został odsłonięty w grudniu 2005 roku. Składa się z czternastu odlanych z brązu postaci ludzkich naturalnej wielkości, stojących po obu stronach ulicy Świdnickiej w miejscu, w którym krzyżuje się ona z ulicą Piłsudskiego. Postacie im są bliżej jezdni, tym bardziej zagłębiają się w chodnik, tak, że tym przy krawężnikach wystają na powierzchnię ziemi już tylko głowy. Pierwowzorem pomnika była instalacja „Przejście” autorstwa Jerzego Kaliny z 1977, ustawiona w Warszawie, a stworzona dla potrzeb programu telewizyjnego „Vox Populi”. Niedługo potem instalację zdemontowano i umieszczono na 28 lat we wrocławskim Muzeum Narodowym. Gipsowe figury stały się wzorcem dla nowego pomnika z brązu. W 2011 r. Newsweek Polska umieścił go wśród 15 najpiękniejszych rzeczy w Polsce, nazywając go „najbardziej spektakularnym” pomnikiem we Wrocławiu. Amerykański "Budget Travel" uznał go za jedno z najbardziej niezwykłych miejsc na świecie, a prestiżowy magazyn "Arch20" umieścił go wśród 25 najbardziej kreatywnych pomników świata. Choćby z uwagi na te wyróżnienia warto wybrać się na spacer taką trasą, aby Anonimowy Przechodzień się na niej znalazł. 

 

10. Murale

Wiele dużych polskich miast może się pochwalić interesującymi galeriami malarstwa mniej lub bardziej wielkoformatowego. Wrocław nie jest tu wyjątkiem. Niemal na każdym kroku możemy natknąć się na interesujące obrazy tworzone przez ulicznych twórców, przedstawicieli nurtu graffiti. Murali jest tu naprawdę sporo i co ważne, fantastycznie wpisują się one w otaczający krajobraz, nie są nachalne i chamskie. Te estetyczne obrazy mogą się spodobać nawet tym, którzy generalnie nie przepadają za taką formą sztuki. 

 

 

Trudno jest oczywiście wskazać jedno konkretne miejsce, gdzie wybrać się na spacer w poszukiwaniach murali. Jednak niektóre z nich zostały opisane w poniższych artykułach, do których lektury zresztą zapraszam:

Szlak muralowy we Wrocławiu - projekt L.U.C.: Kosmostumostów

Wrocław - Graffiti Non Stop 2009

Wrocławskie sowy - symbol miasta