Kuchnie świata: Knedliki

KUCHNIE ŚWIATA: CZECHY. 

Knedliki (knedlíky) to czeskie danie, które miałam okazję wypróbować w kilku wariantach podczas mojego pobytu w Pradze. W zależności od tego co jest bazą ciasta, z którego wyrabia się knedliki, wyróżniamy:
- knedliki mączne (kynutý kvasnicový knedlík) - ich bazą jest mąka i drożdże
- knedliki bułczane (houskový knedlík) - ich bazą jest mąka, drożdże i pokrojona w kostkę bułka lub inne pieczywo
- knedliki ziemniaczane (bramborový knedlík) - ich bazą są ugotowane ziemniaki.
W takiej właśnie kolejności są one widoczne na poniższym talerzu. I tak jak na tym przykładzie, zwykle są one podawane nie jako samodzielne danie (choć i to się zdarza), ale jako zamiennik ziemniaków lub chleba albo po prostu dodatek do gulaszów, sztuki mięsa lub rozmaitych mięsnych potrawek i sosów.

Knedliki mączne są bardzo podobne do pampuchów gotowanych na parze, natomiast knedliki ziemniaczane w smaku bardzo przypominają kluski śląskie. Zupełnie nietypowe i odmienne od znanych mi mącznych i ziemniaczanych "kluch" są knedliki chlebowe, których smak zależy od pieczywa z jakiego zostały wykonane i może być bardzo różny. 

Czy knedliki są smaczne? Jak z każdym innym daniem, tak i tutaj wszystko jest zapewne kwestią indywidualnych upodobań. Ich zaletą jest to, że doskonale chłoną wszelkie sosy i to do dań z nimi nadają się idealnie. Ze wszystkich trzech rodzajów najbardziej mojemu podniebieniu odpowiadały knedliki ziemniaczane, najmniej bułczane (te miały wręcz tekturowy smak). Niezależnie jednak od typu, każdy z nich jest bardzo syty, żeby nie powiedzieć, że wręcz zapychający. Dlatego mimo, że ilość tych niewielkich talarków podawana na talerzu może wydawać się złudnie niewielka, to tak naprawdę jest ona w zupełności wystarczająca, przynajmniej jak dla mnie. 

 

Poniżej przykładowe przepisy. 

Knedliki mączne

Składniki:

2 szklanki mąki pszennej
0,5 szklanki mleka
10g drożdży

1 jajko
½ łyżeczki cukru

sól

Wykonanie: 

W garnuszku podgrzać odrobinę mleka, rozkruszyć do niego droższe, dodać łyżkę mąki i cukier oraz dokładnie wymieszać. Zaczyn pozostawić na około 10-15 min.
Do dużej miski przesiać mąkę, wlać wcześniej przygotowane drożdże i resztę mleka, dodać jajko i odrobinę soli. Wyrobić gładkie, elastyczne o zwartej konsystencji ciasto. W razie potrzeby dodać nieco mąki lub mleka. Miskę nakryć czystą ściereczką i odstawić do wyrośnięcia w ciepłe miejsce na około pół godziny.
Ciasto podzielić na 2-4 części (w zależności od wielkości garnka), uformować w wałki i ponownie odstawić do wyrośnięcia na kilkanaście minut. Tak przygotowane knedliki gotować w osolonym wrzątku przez około 20 minut, po około połowie tego czasu przewrócić je na drugą stronę, aby ugotowały się równomiernie. Knedliki odcedzić i jeszcze gorące nakłuć widelcem w kilku miejscach aby uszła z nich para i pokroić (najlepiej nitką, ewentualnie ostrym nożem) na talarki grubości około 1 cm.


Knedliki bułczane

Składniki:

2 czerstwe bułki
3 szklanki mąki krupczatki
1 szklanka mleka
½ kostki drożdży
½ łyżeczki cukru
1 jajko
szczypta soli

Wykonanie: 

W garnuszku podgrzać odrobinę mleka, rozkruszyć do niego droższe, dodać łyżkę mąki i cukier oraz dokładnie wymieszać. Zaczyn pozostawić na około 10-15 min.
Do dużej miski przesiać mąkę, wlać wcześniej przygotowane drożdże i resztę mleka, dodać jajko i odrobinę soli. Bułki pokroić w niewielką kostkę i również dodać do miski. Wyrobić gładkie, elastyczne o zwartej konsystencji ciasto. W razie potrzeby dodać nieco mąki lub mleka. Miskę nakryć czystą ściereczką i odstawić do wyrośnięcia w ciepłe miejsce na około pół godziny.
Ciasto podzielić na 2-4 części (w zależności od wielkości garnka) i uformować w wałki. Tak przygotowane knedliki gotować w osolonym wrzątku przez około 20 minut, po około połowie tego czasu przewrócić je na drugą stronę, aby ugotowały się równomiernie. Knedliki odcedzić i jeszcze gorące nakłuć widelcem w kilku miejscach aby uszła z nich para i pokroić (najlepiej nitką, ewentualnie ostrym nożem) na talarki grubości około 1 cm.
Pokrojone w kostkę pieczywo podsmaża się niekiedy na maśle na złoto i dopiero wtedy łączy z pozostałymi składnikami. Bywa też, że do ciasta dodaje się również natkę pietruszki.

Knedliki ziemniaczane

Składniki:

1 kg ziemniaków

1,5 szklanka maki pszennej

2 jajka

sól

Wykonanie: 

Bazą knedli są ziemniaki i to od nich należy zacząć. Ugotować można je tradycyjnie, a więc obrane w osolonej wodzie lub w łupinach i wówczas lekko przestudzone obrać. Według niektórych najlepsze ziemniaki to takie, które mają jeden dzień. 

Gotowe ziemniaki przepuścić przez maszynkę lub praskę (ewentualnie bardzo dobrze ugnieść). Najwygodniej ziemniaki z pozostałymi składnikami: mąką, jajkiem i solą wyrabiać na stolnicy. Ciasto dobrze zagnieść, aby składniki się połączyły i zostawić aby odpoczęło. Ciasto rozdzielić na 2-4 części (w zależności od wielkości garnka), a następnie uformować z niego wałki o średnicy około 5 cm.  

Knedliki gotuje się we wrzącej, lekko osolonej wodzie przez około 25 minut. W międzyczasie, gdyby wałki przykleiły się do spodu garnka delikatnie je odkleić obracając łyżką na drugą stronę. Ugotowane wyciągnąć na talerz aby obciekły z wody. Jeszcze ciepłe pokroić (najlepiej nitką, ewentualnie ostrym nożem) na talarki grubości około 1 cm. 

Wszystkie rodzaje knedlików można odgrzewać na parze (najlepiej), na patelni na maśle lub nawet w mikrofalówce.